Dank je wel!

Hoe moeilijk is het om “Dank je wel!” te zeggen. En dan bedoel ik niet tegen iemand anders die wat voor jou gedaan heeft of wat voor jou heeft betekend. Daar zeg je (meestal) “Dank je wel!” tegen. Nee, het gaat hier om “Dank je wel!” zeggen tegen jezelf. Naaaah, dat ga je toch niet tegen jezelf zeggen, wat is dat nu weer voor iets egoïstisch, hoor ik je denken . Dat doe je toch niet?! En waarom zou je het zeggen?

Een lange tijd geleden kwam ik een man tegen die aan mij vroeg: “Hoe tevreden ben jij?”. Ik moest even nadenken voordat ik een antwoord kon geven. Was ik wel tevreden? Dat was eigenlijk een vraag die ik mijzelf nooit zo stelde. “Hoe vaak bedank jij jezelf ?”. Ook daar had ik geen antwoord op. Waarom zou ik mijzelf bedanken? Het is toch normaal dat je de dingen doet die je doet. En als die dan afgerond zijn weer snel doorgaan naar de volgende activiteit.

Ik begon mij te realiseren dat ik in een soort automatisme zat, een stromende rivier waar ik in een rubber vlot in dreef. Er was nooit een moment waarbij ik even rustig aan de kant ging en nadacht over wat er nu eigenlijk allemaal was gebeurd. Ik gunde mij deze tijd vaak niet, want dan zou ik geen tijd meer over hebben voor wat er nog gaat komen.

“Vanuit tevredenheid ontstaat geluk.”

bron: synoniem.net
bron: synoniem.net

Terugkomende op de vraag “Hoe tevreden ben jij?”. Wat is tevreden? Als je tevreden bent ben je gelukkig, voel je je voldaan, ben je blij, trots, opgewekt. De Dalai Lama heef ooit gezegd “Vanuit tevredenheid ontstaat geluk.”

Tevreden zijn is een gevoel, is een instelling, is een manier van kijken naar het leven naar jezelf. Accepteren dat het nu is zoals het is kan al een gevoel van tevredenheid opwekken.

Dagelijks aandacht besteden

De man die aan mij vroeg hoe tevreden ik ben had een oefening waar ik in eerste instantie niet aan wilde beginnen. Hij drong er toch op aan om het de aankomende week te doen. “Het kost maar 1 minuut per dag aan tijd, dus wat zou ik verliezen?” zei hij. De opdracht die hij mij meegaf was de volgende: Als je ’s morgens wakker wordt, ga dan op de rand van je bed zitten, strijk met de handen drie keer over de scheenbenen, daarna over je bovenbenen en zo helemaal tot boven aan je kruin en rek je dan uit. Doe dit drie keer. Bij de derde keer, wanneer je bij je scheenbenen bent, zeg dan (binnensmonds of zachtjes hardop) “Dank je wel, dank je wel, dank je wel!”. Het is niet noodzakelijk om hier iets bij te denken waarvoor je dit zegt. Rek daarna nogmaals uit, sta op en ga verder met de dag.”

“If the only prayer you ever say in your entire life is thank you, it will be enough.” – Meister Eckhart (filosoof)

Ik heb deze oefening gedaan. In het begin voelde het heel onnatuurlijk, maar bij de vierde keer merkte ik dat er een glimlach op mijn mond ontstond. De keren daarna ook. En na een week merkte ik dat er iets in mij aan het veranderen was. Ik voelde mij blij en vrolijk. Deze oefening doe ik nu iedere ochtend. Niet dat het mijn leven heeft veranderd, maar ik merk nu wel dat ik op een andere manier mijn bed uit stapt. Je zou het ook eens een keer kunnen proberen. Het duurt maar 1 minuut per dag.

Workshop “Werk in Evenwicht” succesvol!

mooi werk maand 2016In de maand van de spiritualiteit is bij Boekhandel Roodbeen een workshop geweest: “Werk in Evenwicht”. Deze workshop gaat over bezinning, kijken naar jezelf, zonder oordeel. Trudy Helder geeft creatieve schrijfopdrachten om meer over jezelf, je werk en de relatie tussen deze twee.

Bij deze workshop is het essay “Mooi Werk” van gedragswetenschapper Ben Tichelaar gebruikt voor inspiratie. Hij beschrijft hierin onze relatie met werk in 31 kleine stappen. Wat maakt werken plezierig, goed en zinvol? Een persoonlijk en inspirerend essay over werk in evenwicht. Delen van het boekje worden voorgelezen waarna een korte eenvoudige schrijfopdracht volgt. Ook persoonlijke verhalen worden gebruikt, in dit geval van Hans Haak, om inspiratie op te doen.

“Deze workshop vond ik weer heerlijk om te doen. Al schrijvend je gedachten laten gaan, zonder oordeel, het er gewoon laten zijn! Bedankt ook voor jouw verhaal Hans! Zo herkenbaar. En Trudy, heerlijk hoe jij de rust in zo’n workshop weet te brengen – Wilma”

Meer informatie over deze workshop is te vinden op de site www.trudyhelder.nl.

Boekhandel Roodbeen bedankt voor de gastvrijheid. Trudy bedankt voor het mogen delen van mijn ervaringen.

HSP: Minder stress door bewust wandelen

Laatst, tijdens een training ging ik in de pauze een stukje wandelen in het park. Dit deed ik samen met iemand samen, Martijn. We raakten aan de praat, keken naar de grond. Er was P1050365helemaal geen interesse voor de omgeving waar we in wandelden. Ook het tempo waarmee we liepen was heel hoog. Het tempo nam zelfs toe. Het gesprek werd ook steeds intenser. Ik raakte op een gegeven moment zelfs een buiten adem. “Wat lopen we snel!” was opeens mijn reactie. We liepen nog steeds straf door. “Laten we een oefening doen!”, zei ik en ging stil staan. Martijn liep nog een stuk door en keek vervolgens vragend om. Ik stelde voor een loopmeditatie te doen. Martijn had hier nog nooit van gehoord, maar was wel geïnteresseerd. We gingen naast elkaar staan en ik vroeg hem mij na te doen. Ik tilde heel rustig mijn rechtervoet op en zette deze heel rustig voor mij neer. Mijn gewicht verplaatste ik rustig naar mijn rechtervoet. De linkervoet kwam hierdoor los van de grond. Ik kon nu mijn linker voet naar voren bewegen en zette deze rustig voor mij neer. We liepen in slow-motion door het bos. Gelukkig liep er verder niemand in het bos, want het zal waarschijnlijk een opvallende gewaarworden zijn geweest. Het was soms ook een beetje lachwekkend. “Wat merk jij nu in je lichaam?” vroeg ik Martijn. “Ik voel onrustig. Ik voel een hele sterke drang om weer snel door te lopen!”. “Dan blijven we nog even zo lopen” reageerde ik. We bleven een tijdje “zo lopen“. Toen bleven we stil staan. Ik voelde de energie in mijn lichaam die tot rust kwam. Zo stonden we nog een tijdje. “Laten we weer verder gaan”, zei Martijn wat onrustig. En we liepen verder. Bewust van iedere stap, maar nu in een rustig tempo. We waren nog net op tijd voor het vervolg van de training.

Aan het einde van de dag kwam Martijn naar mij toe: “Wat een geweldige gewaarwording. Ik heb er de hele middag aan zitten denken. Ik ben mij er nu bewust van geworden dat ik altijd zo snel loop en daardoor heel veel mis. Wat er vanmiddag gebeurde was helemaal tegen mijn gevoel in: Je gaat toch niet heel langzaam in een bos lopen. Maar wat ik tijdens dit experiment opmerkte was dat mijn gehaast zijn minder werd door deze te laten zijn zoals deze is. Er was helemaal geen reden om zo hard door te lopen. Ik merkte ook dat ik in een bos liep. Ik wil je bedanken.”

P1050368-001Als je wandelt ben je vaak met je gedachten ergens anders. Wandelen is een automatisme. Je komt hierdoor in een soort automatisch piloot. Als je tijdens het wandelen aan het piekeren bent of gespannen voelt zal je merken dat je (onbewust) steeds sneller gaat lopen. Wees je de volgende keer eens bewust hiervan. Wee ook bewust van je ademhaling en laat de gedachten de gedachten. Kijk om je heen en geniet van alles wat je nu op dit moment om je heen ziet.

“De naam Martijn is een verzonnen naam.”

Feestelijke opening

Kijk in de Praktijk -2
Praktijkruimte - binnenDe afgelopen maanden is hard gewerkt aan de nieuwe praktijkruimte. De laatste jaren was de zolderkamer dé plek. Twee trappen naar boven. Maar nu is de praktijk op de begane grond: een splinternieuwe praktijk. Wij zijn er heel erg trots op en  willen dit graag met jou delen. NIEUWSGIERIG?


Wanneer?  Zaterdag 16 januari 2016 (16-1-16) 
Hoe laat? Tussen 13:00 en 16:00 uur
Waar?     Valeriaan 17 in Nijkerk

Je bent van harte uitgenodigd op kennis te maken met de praktijk.

ACTIE: Maak kans op een gratis coach sessie

Kaarten
Coach kaarten

Bij een opening hoort natuurlijk ook een actie. Kom kijken en laat jouw contactgegevens achter. Hierdoor maak je kans op een gratis coach sessie. Het onderwerp van de coach sessie bepaal jij zelf. Stel jouw vraag zoals “Hoe kan ik meer rust in mijn werk krijgen?”,  “Hoe kan ik relaxt leven?” of “Hoe kan ik mijn doel bereiken?”.

Proeverij en demonstraties

Praktijkruimte - HandPan
HandPan

Er worden door de dag heen (op verzoek) demonstraties gegeven. Alles met als thema “Tot rust komen!”.  Denk bijvoorbeeld aan muziek met de Handpan, een korte sessie persoonlijke ontwikkeling, een rustgevende fonoforese behandeling (met stemvorken) of een “speed coach-sessie” (10 minuten). En op verzoek kan ik jou van alles tonen.

 

En wil je even tot rust komen, dan kan dat ook onder het genot van een kopje thee of een kopje koffie.


Ik zie jou graag op 16-1-16

 Ben je ook nieuwsgierig en wil je ook langs komen?
Laat dan even een berichtje achter.
Dan weet ik dat ik op jou kan rekenen.

Fout: Contact formulier niet gevonden.

Stel je voor!

Stel je voor dat je de hele dag hetzelfde refrein door je hoofd hoort zingen. Je neuriet het, je zingt het. Soms verdwijnt het even. En even later komt het weer terug. Ik had dit vandaag met het liedje “Imagine” van John Lennon, en dan vooral het refrein:

"And you may say that i'm a dreamer
But I'm not the only one.
I hope someday you'll join us
And the world will live as one"

John-LennonDank je wel John, voor het delen. Ik hoop dat de droom die jij had en waar ik ook vaak over droom werkelijkheid wordt.

Herinneringen ophalen

Wat is herinneren? Iets weten, vanuit vroeger tijd, en er (opeens) weer aan denken? Je eerste schooldag herinneren? De geur van leer of aardappels. Het gevoel in je buik toen je de eerste keer iemand gekust hebt. Herinneren kan ook zijn dat je de herinnering terug haalt, zoals “je herinneren aan een afspraak”.

Wanneer herinner je eigenlijk iets? Vaak is er een prikkel die ervoor zorgt dat er opeens een gedachte door je hoofd heen gaat. Een gedachte door een zintuiglijke prikkel. Zien, horen, ruiken, proeven of voelen. Bijvoorbeeld bij het horen van het geluid van de zee. Misschien dat je die jou aan de vakantie van een paar jaar geleden doet herinneren. Je ziet een oude klasse-foto van jezelf waardoor je misschien wel een aantal leerlingen of de juf gaat herinneren. Je ruikt de geur van gebrande koffie die je mogelijk herinnert aan dat speciale moment of plek of persoon. Heel veel gebeurtenissen worden opgeslagen in je gedachten, als herinneringen. Herinneringen kunnen zowel positief als negatief zijn. Aan beide zit ook een ander lichamelijk gevoel. Waar in jouw lichaam komt dit gevoel naar boven? Is dat je buik of misschien het hoofd?

Als iemand overlijdt haal je herinneringen op. Wat hij (of zij) allemaal gedaan heeft, vroeger. Je vertelt het aan de mensen die dicht bij hem stonden of schrijft je eigen herinneringP1010587en op. Waar hij geboren is, wie zijn vrienden waren, verhalen die hij vertelde, hoe hij was als vader of opa. Het ophalen van herinneringen is een manier om afscheid van iemand te nemen. Een plekje vrij maken voor hoe jij iemand nog kan herinneren, nu op dit moment. Want daar gaat het vaak om: het gaat om het herinneren van iets vanuit het verleden in het huidige moment. Alles bestaat in het nu, niet in het verleden of de toekomst. De herinnering is na verloop van tijd vaak niet meer helemaal zuiver. Er worden herinneringen aan elkaar gekoppeld die op elkaar lijken. Dat is wat de hersenen doen. Als iets een paar keer hetzelfde is, dan wordt dit ook als een herinnering opgeslagen. Daarom kan je jezelf wel eens ver-gissen, waarbij gissen heel dicht in de buurt van gokken zit. Dit gebeurt bijvoorbeeld als meerdere personen in eenzelfde situatie zijn geweest en ieder op hun eigen manier dit hebben beleefd en herinneren. Ieder met een eigen blik, gekoppeld aan eigen (en andere) herinneringen. In enkele gevallen kan het gebeuren dat een herinnering van iemand anders jouw herinnering wordt. Je kan dan zelfs niet meer herkennen of een herinnering werkelijk gebeurd is of dat je het gelezen of gehoord hebt.

220px-VuilnisemmerOude mensen kunnen zich vaak heel goed dingen van vroeger herinneren, alsof ze het gisteren hebben meegemaakt. Hele verhalen ontstaan hierdoor. En als ze met leeftijdgenoten zijn, dan gaan zij zich nog veel meer herinneren. Ik was laatst bij een workshop die ging over “Levensboek” waarbij dieper op dit onderwerp ingegaan werd. Het doel van het Levensboek is om samen met die persoon een boek te maken over het leven van hem of haar. Een boek vol herinneringen om later nog eens terug te lezen. Om deze herinneringen op te roepen worden kaartjes gebruikt met daarop voorwerpen of bekende locaties, bijvoorbeeld een oude vuilnisbak, de pier bij Scheveningen, een afdruiprek, een olielampje, een schommelstoel en ga zo maar door. Door naar deze kaartjes te kijken ontstaan vanzelf de herinneringen.

Nu je dit zo aan het lezen bent: welke herinneringen komen er dan bij jou op? Welke zintuiglijke prikkels maken dat jij je iets herinnert?

In de huidige maatschappij lijkt het wel of we helemaal niet meer geïnteresseerd zijn in wat er allemaal om ons heen gebeurt. We leven gehaast, in de waan van de dag, gedreven door de kracht die ons in de doe-modus zet. Plannen maken, vooruit kijken én vooral niet terugblikken of even stil staan. Bij het afronden van een project of een activiteit ben je al met het volgende bezig, zonder even achterover te gaan zitten en te genieten van het moment van afronding van het project. Het lijkt wel of de mens bang is om niets te doen. Ik hoor mijn kinderen wel eens zeggen: “Maar dan heb ik helemaal niets te doen!” Het is kennelijk ongebruikelijk om niets te doen, te zijn in het huidige moment. Maar dit is juist zo waardevol. Door een moment stil te staan zal er inspiratie ontstaan. Stap eens een moment uit deze automatische piloot.

De westerse maatschappij is vooral gericht op de doe-modus, veel minder op de zijnmodus. Heel veel mensen weten niet eens wat de zijn-modus is, of kunnen zich deze niet herinneren.

P1040088-001Ik zou je willen uitnodigen om één keer per dag tot stilstand te komen. Stilstaan bij het huidige moment. Een moment om jezelf weer te leren kennen. Het zijn te voelen in plaats van het doen. Doe het NU, nu je klaar bent met het lezen. Sluit je ogen, als je dat prettig vindt, laat je handen even rusten en volg je ademhaling. De inademing, een korte pauze en dan de uitademing. Verplaats vervolgens, in het ritme van je adem, de aandacht bij iedere uitademing stapsgewijs van je voeten naar je hoofd. Begin bij de inademing. Breng de aandacht bij je voeten en bij de volgende inademing naar je scheenbenen. Daarna je knieën en zo stapje voor stapje naar je kruin. Doe dit als je zit op een stoel of ligt op een bed of kleed. Als je klaar bent , open je ogen weer rustig. Neem dit gevoel voor de aankomende tijd met jezelf mee. Herinneren wat rust is en hoe dit voelt.

Ik ben benieuwd wat jouw ervaringen zijn nu je dit gelezen hebt.

Delen van jouw herinneringen en stuur een mail naar info@praktijkhanshaak.nl.

 

Iedere keer opnieuw beginnen

In de Mindfulness is een van de helpende factoren “Iedere keer opnieuw beginnen”. Dat wil dus niet zeggen dat je alle kennis en ervaring overboord gooit en daarna opnieuw gaat beginnen. Het gaat er hierbij juist om dat je je eigen horizon wat beter gaat bekijken. Het menselijk brein heeft snel de neiging om iets als een gewoonte te gaan zien, zelfs al na een aantal keer. Je staat dan niet meer open als er een kleine verandering plaats vindt, omdat je het altijd al zo gedaan hebt.

P1050063Een voorbeeld.
Ik rij regelmatig met een collega mee en spreek dan af op de carpool plaats in Zeist. Er is dan ook een derde collega die dan meerijdt. We spreken dan altijd af om 8 uur. Inmiddels hebben we dit een aantal keer gedaan. Nu stuurt deze collega aan het einde van de week een mail met de vraag “De derde collega rijdt niet mee, zullen we maandag met elkaar meerijden en dan afspreken om 8:15 op de carpoolplaats Soesterberg”. Ik reageer positief. De maandag sta ik te wachten op de carpool plaats en gaat mij telefoon over. “Sta jij op de carpoolplaats?” “Ja, en jij?” “Ja, ik ook!”. Maar welke carpool plaats sta ik? Op die in Zeist, omdat ik daar in het verleden al een aantal keren heb afgesproken en vanuit een automatisme daar naar toe ben gereden. Dit gaat in veel gevallen onbewust.

Door mij meer bewust te worden kan ik mijzelf oefenen in “Iedere keer opnieuw beginnen”, oftewel met een beginnersgeest. Ik heb ervaren dat ik hierdoor opeens allemaal nieuwe dingen ben gaan zien zie die er eigenlijk altijd al waren, maar mij op dat moment niet meer opvielen. Bijvoorbeeld toen ik tijdens de rozijnproef, naast de zoetigheid, zachtheid, bruine glans enzovoort, er achter kwam dat de rozijn ook doorschijnend is als je hem tegen het licht houdt. En dat terwijl ik al wel meer dan tien keer deze oefening heb gedaan en mij dit niet was opgevallen.

Mindfulness gaat over je ervaring op dit moment.  En als je dat gewaar bent, dan kan je eindeloos opnieuw beginnen.

Door (zo nu en dan) met een beginnersgeest, oftewel met de openheid die je hebt als je iets voor het eerst beleeft, te kijken naar waar je mee bezig bent creëer je ruimte tussen de prikkel (datgene wat je aanzet om iets te doen) en de respons (de reactie op de prikkel). Er is een (keuze)moment om te bepalen wat je doet. En juist dit keuze moment, een bewust moment, zorgt ervoor dat je even kan reflecteren op wat jij belangrijk vindt, op welke verschillende manier je kan reageren.

Invloed en Betrokkenheid

“Het lukt mij niet om de groep mee te krijgen!”, “Waarom luistert hij niet naar me?”, “Hoe kan ik hem zo ver krijgen?”, “Ik wens haar dit heel graag, maar ze wil er niet aan beginnen”, zijn een aantal uitspraken die allemaal met een grote betrokkenheid te maken hebben. Het liefst zou je hier ook invloed op willen uitoefenen, maar na een paar keer proberen (of uiteindelijk drammen) blijkt dat het alsnog niet lukt. Hoe dit komt? Je hebt alleen maar invloed op je eigen gedrag. Het gedrag van anderen kan je nooit direct beïnvloeden, tenzij je een tiran of overheerser bent. Maar er is hoop.

Betrokkenheid en InvloedBinnen de cirkel van betrokkenheid staan de dingen waar je mentaal of emotioneel bij betrokken bent, bijvoorbeeld je gezondheid van jezelf of een ander, onze kinderen, problemen op het werk, enzovoort. Op een aantal zaken binnen deze cirkel kunnen wij invloed uitoefenen en op een aantal niet. Dit noemen we de cirkel van invloed.

De mate van pro-activiteit wordt bepaald door vast te stellen in welke van deze twee cirkels je de meeste tijd besteed, de cirkel van betrokkenheid of de cirkel van invloed. Zit je vooral in de cirkel van invloed, dan span je je in voor zaken waar jij echt iets aan kunt doen. Er ontstaat positieve energie en de cirkel van invloed zal ook steeds groter worden.

Re-actieve mensen richten zich vooral op de cirkel van betrokkenheid. Ze letten vooral op zaken waar ze zelf niets aan kunnen doen, bijvoorbeeld de zwakheden van anderen, het weer, problemen in hun omgeving. Ze beschuldigen vooral de mensen om zich heen en voelen zich steeds meer slachtoffer van de situatie. Er is geen creativiteit meer aanwezig. Er ontstaat negatieve energie en de cirkel van invloed zal ook steeds kleiner worden. Je voelt je gebonden, met handen en voeten.

Er zijn drie categorieën van invloed als het gaat om problemen:

  1. Direct invloed – Dit is invloed die gericht is op jouw eigen gedrag. Door aan je eigenschappen te werken ontstaan ‘overwinningen op jezelf’
  2. Indirecte invloed – Dit is invloed die gericht is op het gedrag van de ander. Het gedrag van de ander is niet beïnvloedbaar, maar door verandering te brengen in de uitvoering van de methoden van invloed (meevoelen, voorbeeld stellen, overreden, opdragen, drammen, confronteren, etc). Hierdoor ontstaat de ‘overwinning op de omgeving’. Als blijkt dat de methoden niet lukken zal het vaak uitmonden in vechten of vluchten
  3. Geen invloed – Dit soort problemen kan je het beste bezien met een glimlach. Leer ermee te leven. Als je op deze manier reageert zal dit probleem geen greep op jou krijgen en houd je je eigen energie vast.

Door op deze manier naar een probleem te kijken en te herkennen in welke categorie een probleem zich bevindt ontstaat een eerste stap naar een oplossing. Dus als je de volgende keer tegen een probleem aanloopt, tel dan even tot tien, check tot welke categorie dit behoort en neem daarna actie (of doe niets). Je zal merken dat als je deze rust neemt er ook minder stress ontstaat.

Hoe kan je de cirkel van invloed vergroten?

Je cirkel van invloed kan je vergroten door jezelf pro-actief op te stellen. Maar wat is pro-actief? Dit is het tegenovergestelde van re-actief. Reactief gedrag ontstaat bijvoorbeeld wanneer je op basis van een prikkel (bijvoorbeeld een opdracht) een directe respons (opdracht direct uitvoeren) laat zien. Je doet wat je gevraagd wordt. Reageren op “Klap allemaal in je handen” door in je handen te klappen is re-actief gedrag. In sommige gevallen is dit prettig, want te hoeft er niet bij na te denken. De vraag is alleen waar jouw grens ligt. Pro-actief gedrag ontstaat wanneer je na de prikkel beseft dat je een keuze hebt, dat je kan kiezen welke respons te kan geven. De keuze die je vervolgens maakt is dan niet alleen de reactie op de prikkel, maar ook op jouw waarde (dat wat jij belangrijk vindt). Je kan realistisch naar een probleem kijken. Het maken van de keuze kost in dit geval geen energie, je werkt jezelf niet tegen. En bij het kiezen kan je natuurlijk ook voor de ander kiezen.

Dus heb in de gaten dat jij de mogelijkheid hebt om te kiezen. En dat het soms niet eenvoudig is om een keuze te maken zal ik niet ontkennen. Bij het maken van een keuze horen namelijk ook consequenties, voor jezelf of voor de ander. Koppel deze consequenties eens aan je waarden. Voel het goed, maak dan die keuze.

Bron: De 7 eigenschappen van effectief leiderschap

ik, de ander en de waarnemer

IKANDERWAARNEMERMetaposities is een mooie term voor “methode voor drie posities“. Bij deze methode ga je als cliënt op drie posities staan en wordt je door de coach bevraagd. Deze methode wordt gebruikt om een cliënt inzicht te geven in een moeilijke situatie met iemand anders (of een groep mensen).

De eerste positie heet “IK“, de tweede positie “ANDER” en de derde positie “WAARNEMER“.

De cliënt gaat eerst op de IK staan en verteld over de situatie. Hierbij worden alle facetten van de situatie vanuit de ik besproken. Waar was je, wat ervaar je, wat zei je, wat voelde je enzovoort. Daarna wordt afscheid genomen van deze positie en gaat de cliënt op de ANDER staan en leeft zich in deze persoon in. Dit lijkt lastig, maar de coach kan hierbij goed begeleiden. Ook deze keer wordt de cliënt vanuit de ANDER bevraagd. Hierna wordt van de ANDER afscheid genomen en gaat de cliënt op de WAARNEMER staan, op een veilige afstand en wordt gevraagd vanuit deze positie verslag te doen. Aan het einde wordt de IK positie nog een keer ingenomen om te ervaren wat er in de tussentijd allemaal gebeurd is.

Heel mooi aan deze methode is het inzicht wat je krijgt vanuit de verschillende posities. Het is ook leuk om eens een keer in iemand anders zijn/haar schoenen te staan en over jezelf te praten vanuit die persoon. Hoe meer je je in kan leven hoe meer inzicht dit geeft.

De manier van naar situaties kijken kan het beste onder leiding van iemand die ervaring heeft met het begeleiding van deze methode.

Zelf-reflectie

Het doel van zelf-reflectie is om te leren van ineffectief gedrag in bepaalde situaties. Het komt wel eens voor dat je achteraf denkt, “had ik maar anders gereageerd”. In zo’n geval is het goed deze bewust te maken en dus ook van jezelf te leren. Om dit te doen kan je de volgende stappen uitvoeren:

Stap 1: Haal een situatie naar voren die je graag wilt behandelen.
Dit kan een situatie uit het verleden zijn of een situatie die nog gaat komen (bijvoorbeeld een tentamen presentatie)
Stap 2: Beschrijf de situatie  ( A )
Beschrijf de situatie zo helder mogelijk. Gebruik hierbij geen waarde oordeel. Maak de situatie specifiek, niet algemeen. Beschrijf de situatie tot het moment dat jij in actie kwam.
Stap 3: Beschrijf je gevoelens en gedragingen ( C )
Beschrijf alle gevoelens en gedragingen als gevolg van de situatie. Als het er meer zijn, schrijf ze dan allemaal op, daarna kan jij kijken over welk onderwerp je het meest ontevreden bent. Gebruik bij het benoemen van de gevoelens bijvoorbeeld de vier B’s : Blij, Boos, Bang of Bedroefd.
Stap 4: Beschrijf je gedachten ( B )
Beschrijf nu zo duidelijk mogelijk je gedachten die met deze situatie te maken hebben. Dit is vaak iets dan niet bewust plaats vindt. Om deze gedachten toch terug te krijgen plaats je jezelf weer terug in de situatie. Doe net alsof bijvoorbeeld Ineke weer voor jou staat. Lukt het niet je eigen gedachten naar boven te halen, stel je dan de vraag  “Wat zou ik in die situatie gedacht kunnen hebben?” of “Wat zou iemand in die situatie gedacht kunnen hebben?”.
Bijvoorbeeld
“Als ik nee zeg dan kijkt hij mij nooit meer aan en dat is verschrikkelijk”
“Help, ik wil niet maar ik weet niet hoe ik dat moet zeggen”
“Je moet altijd anderen helpen als het kan”
Stap 5: Beschrijf het gewenste gedrag ( C-gewenst )
In deze stap beschrijf je wat je eigenlijk in diezelfde situatie had willen doen. De situatie verandert dus niet. Hoe kan je effectiever met deze situatie omgaan? Dit gedrag moet natuurlijk wel reëel zijn.
Stap 6: Proef of het gewenste gedrag jou een tevreden gevoel geeft
Stel je voor dat je het bedachte antwoord geeft. Voelt dat goed? Zo nee, bedenk dan wel gedrag of emoties voor jou gewenst en haalbaar zou(den) zijn. Herhaal deze stap net zo lang tot nieuwe gedrag voor jou zelf goed voelt.
Als je tot hier gekomen bent ontstaat er een bewustwording van de situatie. Je krijgt inzicht in de manier van gedrag en gevoel. De volgende stappen worden wat lastiger.
Stap 7: Daag het ineffectieve gedachten uit
Zet vraagtekens bij de gedachten uit stap 4. Zijn deze nog wel effectief als ze lijden tot het ongewenste gedrag? Dit is niet zo eenvoudig. Vaak zijn deze kerngedachten heel diep ingesleten, soms wel vanaf de jeugd. Pas als je in gaat zien dat bepaalde gedachten onlogisch zijn of niet helpen in het verbeteren van gedrag (C-gewenst) kan je naar de volgende stap. Week je dus eerst los van deze ineffectieve gedachten. En wees niet ongerust, dit kan veel moeite kosten.
Stap 8: Vervang ineffectieve gedachten door effectieve gedachten (B-gewenst)
Als het gelukt is je los te weken van de ineffectieve gedachten, dan kunnen deze vervangen worden door effectieve gedachten. Een aantal hulpmiddelen hierbij zijn “vervang moeten door willen”, “als ik het antwoord niet direct weet vraag ik een moment bedenktijd”, “ik ben vrij om te kiezen, ik moet niets”, “ik wil graag mensen helpen, maar niet iedereen”.
Stap 9: Controleer of het werkt
Nu is het natuurlijk de vraag of B-gewenst tot C-gewenst leidt. Doe in dit geval je ogen dicht en haal de situatie weer voor je. Reageer vanuit C-gewenst en voel wat dit met jou doet. Zijn er nog gedachten die bij je opkomen waar je niet tevreden over bent? Ga dan nog een paar stapjes terug.
Stap 10: Oefenen, oefenen, oefenen
Nu komt het er natuurlijk op aan of het ook in de praktijk werkt. Hier is maar op een manier achter te komen: oefenen. Ingesleten gedrag is niet zomaar veranderd, dat vraagt discipline. Oefen dit voor jezelf. Hier zijn verschillende manier voor:
  • Schrijf het voor jezelf op en hang het op een plek waar je vaak naar kijkt. Elke keer als je het ziet hangen herhaal je de situatie in gedachten
  • Ga er één of twee keer per week voor zitten. Sluit je ogen en speel in gedachten de gewenste situatie. Als er in dit geval negatieve gevoelens (bijvoorbeeld angst) naar boven komen, dan is dat niet erg. Laat deze gevoelens groter worden, tot in zijn volle omvang. En zwak ze daarna weer af. Jij bent zelf baas over je eigen gevoelens.
  • Schrijf de situaties op in een schrift en lees deze regelmatig door. Leer van jezelf
  • In de praktijk brengen. Je kan hierbij eerst aan een goede vriend, waar je vertrouwen in hebt, vragen of je de situatie mag oefenen.
  • Gebruik humor … dat maakt het voor jezelf een stuk eenvoudiger.

Meer informatie over dit onderwerp is te vinden in het boekje “Beren op de weg, spinsels in je hoofd” van Theo IJzermans en Coen Dirkx.1001004006579399

Heb je ondersteuning nodig? Kom je er niet helemaal uit? Neem gerust een keer contact op.

%d bloggers liken dit: