Ik coach graag mensen met ACT, maar wat is dat nu eigenlijk? En wat levert het mij op? In dit artikel wil ik jou hier graag meer over vertellen.
ACT is een derde generatie cognitieve gedragstherapie en wordt al enige tijd toegepast in Amerika en ons omringende landen. In Nederland komt er steeds meer belangstelling voor en wordt (onder andere door Gijs Jansen) onderzoek gedaan naar de toepasbaarheid. MBCT (Cognitieve Therapie op basis van Mindfulness) en Positieve Psychologie behoren ook tot de derde generatie.
De letters ACT staan voor Acceptatie en Commitment Therapie. Het is een Evidence Based therapie, dat wil zeggen dat aantoonbaar is dat de therapie werkzaam is, ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Met ACT ontwikkel je Psychologische Flexibiliteit. Dit ontwikkel je door het toepassen van verschillende ACT-componenten die ik hierna in het kort zal toelichten:
- Creatieve hopeloosheid en controle zorgt ervoor dat je inziet dat de strijd tegen gedachten, gevoelens, lichamelijke sensaties en sommige omstandigheden zinloos is en zelfs tegen jezelf kan werken. Hierbij krijgt vooral controle en het toepassen van strenge regels aandacht.
- Acceptatie en bereidheid laat je ervaren dat er ook nog iets anders is dan controle. Dit vraagt bereidheid, omdat je vaak niet de dingen wilt ervaren zoals ze zijn. Met acceptatie ontvang je de dingen zoals ze zijn. Op het moment dat je inziet dat de worsteling je niet verder brengt volgt de stap naar bereidheid, bijvoorbeeld om de angst te ervaren en misschien in de ogen te zien. Dit is een continue proces dat bij iedere nieuwe ervaring weer bereidheid vraagt.
- Defusie zorgt voor het “verwateren” van de taal. Dit is vooral goed toe te passen als je woorden heel serieus neemt of jou hard kunnen raken. Bij deze techniek wordt vooral veel geoefend en gekke dingen gedaan.
- Mindfulness of Hier en nu wordt toegepast als je merkt dat je het contact met jezelf (je lichaam) en de wereld om je heen aan het kwijtraken bent. Je wordt je bewust van je gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties op dit moment.
- Het zelf wordt toegepast als je vast zit in negatieve oordelen over jezelf zoals ‘ik ben waardeloos’ of ‘ik ben dom’. Het wordt ook toegepast als je moeilijk kan verplaatsen in andere en als er weinig zelf-compassie is. Het gaat hier om de relatie met jezelf.
- Waarden zijn die dingen in je leven die je heel belangrijk vindt. Ze begeleiden naar jouw doelen waar je vol energie naar toe gaat. De vraag “Als moeten mogen wordt, wat wil je dan eigenlijk?” kan je hierbij helpen. Door vrij te denken kan je ontdekken wat werkelijk belangrijk is.
- Toegewijd handelen wordt gebruikt om mensen in beweging te krijgen, met alle obstakels die hierbij horen.
Het samenspel van deze zes componenten bepaalt vervolgens jouw psychologische flexibiliteit. De definitie kan worden gedefinieerd als:
“Contact maken met het hier en nu als een bewust mens, volledig, zonder enige zelfbescherming, waarbij je volhardt in gedrag dat in het teken staan van je waarden” (Hayes et al. , 2011).
De meerwaarde van ACT zit dus in het samenspel van de componenten en niet de losse componenten.
Wat doe je dan?
Bij ACT ga je niet alleen in gesprek, maar ga je vooral actief aan de slag met jezelf. Er wordt veel gewerkt met metaforen en oefeningen, zodat je uit je hoofd gaat en in het leven. Er wordt huiswerk mee gegeven die je tussen de sessies door doet waarbij je vooral nieuw gedrag oefent en bewust wordt van jezelf en de omgeving. Als basis wordt de ACT Matrix gebruikt, een eenvoudig manier om snel inzicht te krijgen in waar jij naar toe wilt en waar jij van weg wilt. Klik op het plaatje hieronder om het invulschema van de ACT Matrix te zien.
Wil jij ook graag meer uit je hoofd en midden in het leven staan, dan is deze therapie misschien wel voor jou. Maak gerust en vrijblijvend een afspraak via onderstaande button. Ik zie jou graag langs komen.
