HSP: Minder stress door bewust wandelen

Laatst, tijdens een training ging ik in de pauze een stukje wandelen in het park. Dit deed ik samen met iemand samen, Martijn. We raakten aan de praat, keken naar de grond. Er was P1050365helemaal geen interesse voor de omgeving waar we in wandelden. Ook het tempo waarmee we liepen was heel hoog. Het tempo nam zelfs toe. Het gesprek werd ook steeds intenser. Ik raakte op een gegeven moment zelfs een buiten adem. “Wat lopen we snel!” was opeens mijn reactie. We liepen nog steeds straf door. “Laten we een oefening doen!”, zei ik en ging stil staan. Martijn liep nog een stuk door en keek vervolgens vragend om. Ik stelde voor een loopmeditatie te doen. Martijn had hier nog nooit van gehoord, maar was wel geïnteresseerd. We gingen naast elkaar staan en ik vroeg hem mij na te doen. Ik tilde heel rustig mijn rechtervoet op en zette deze heel rustig voor mij neer. Mijn gewicht verplaatste ik rustig naar mijn rechtervoet. De linkervoet kwam hierdoor los van de grond. Ik kon nu mijn linker voet naar voren bewegen en zette deze rustig voor mij neer. We liepen in slow-motion door het bos. Gelukkig liep er verder niemand in het bos, want het zal waarschijnlijk een opvallende gewaarworden zijn geweest. Het was soms ook een beetje lachwekkend. “Wat merk jij nu in je lichaam?” vroeg ik Martijn. “Ik voel onrustig. Ik voel een hele sterke drang om weer snel door te lopen!”. “Dan blijven we nog even zo lopen” reageerde ik. We bleven een tijdje “zo lopen“. Toen bleven we stil staan. Ik voelde de energie in mijn lichaam die tot rust kwam. Zo stonden we nog een tijdje. “Laten we weer verder gaan”, zei Martijn wat onrustig. En we liepen verder. Bewust van iedere stap, maar nu in een rustig tempo. We waren nog net op tijd voor het vervolg van de training.

Aan het einde van de dag kwam Martijn naar mij toe: “Wat een geweldige gewaarwording. Ik heb er de hele middag aan zitten denken. Ik ben mij er nu bewust van geworden dat ik altijd zo snel loop en daardoor heel veel mis. Wat er vanmiddag gebeurde was helemaal tegen mijn gevoel in: Je gaat toch niet heel langzaam in een bos lopen. Maar wat ik tijdens dit experiment opmerkte was dat mijn gehaast zijn minder werd door deze te laten zijn zoals deze is. Er was helemaal geen reden om zo hard door te lopen. Ik merkte ook dat ik in een bos liep. Ik wil je bedanken.”

P1050368-001Als je wandelt ben je vaak met je gedachten ergens anders. Wandelen is een automatisme. Je komt hierdoor in een soort automatisch piloot. Als je tijdens het wandelen aan het piekeren bent of gespannen voelt zal je merken dat je (onbewust) steeds sneller gaat lopen. Wees je de volgende keer eens bewust hiervan. Wee ook bewust van je ademhaling en laat de gedachten de gedachten. Kijk om je heen en geniet van alles wat je nu op dit moment om je heen ziet.

“De naam Martijn is een verzonnen naam.”

HSP: Centreren

Boom roodAls Hoog Sensitief Persoon kan je gemakkelijk beïnvloed worden door de stemming van de mensen om je heen (buitenste-binnen). Om deze invloed minder te laten worden zou  je kunnen gronden. Dit is een techniek waarbij je jezelf leert centreren. Je zou deze oefening de aankomende week iedere ochtend kunnen doen. Na deze week zou je dan eens kunnen zien hoe groot de invloed nog is. Hoe binnenste-buiten ben je geworden?

Onderstaande oefening kan jou helpen te centreren. Lees eerst een keer de tekst door. Tijdens het lezen kan je deze oefening alvast doen. Als je eenmaal begrijpt hoe de oefening gaat kan je de oefening met gesloten ogen doen.

Gronding oefening

Ga zitten op een stoel. Je mag je ogen sluiten als je dit prettig vindt.  Beide voeten op de grond. Handen rusten in de schoot. Haal een paar keer rustig diep adem en adem rustig uit. Ontspan bij iedere uitademing een spiergroep. Als dit niet lukt, dan is dat niet erg.
Stel je nu voor dat er onder je voeten wortels ontstaan. Deze wortels gaan de aarde in. Heel diep de aarde in. Misschien kan je opmerken dat je voeten steeds steviger op de grond staan.
Stel je nu voor dat onder aan je rug ook een wortel ontstaat. Deze wortel gaat ook de aarde in. Heel diep de aarde in. Misschien dat je kan opmerken dat dit een gevoel van stevigheid geeft.
Kijk nu naar de wortels die steeds dieper de aarde in gaan. Door dikke lagen gesteente …Je kan duidelijk de wortels zien die naar de kern van de aarde gaan.De wortels bereiken het middelpunt van de aarde. Laat nu bij iedere inademing de energie je lichaam instromen. Laat bij iedere uitademing alles wat niet dient voor groei en gezondheid via de wortels naar de aarde stromen. Adem rustig in en uit.
… Als je het gevoel hebt dat het voldoende is laat je de wortels weer terug komen. De wortels worden bij iedere inademing een stuk korter. Net zolang totdat ze weer terug zijn gekomen.
… Blijf nog even zitten en voel de stevigheid waarmee je op de stoel zit.
Open je ogen en neem dit gevoel mee naar je volgende activiteit op deze dag.

 

 

Iedere keer opnieuw beginnen

In de Mindfulness is een van de helpende factoren “Iedere keer opnieuw beginnen”. Dat wil dus niet zeggen dat je alle kennis en ervaring overboord gooit en daarna opnieuw gaat beginnen. Het gaat er hierbij juist om dat je je eigen horizon wat beter gaat bekijken. Het menselijk brein heeft snel de neiging om iets als een gewoonte te gaan zien, zelfs al na een aantal keer. Je staat dan niet meer open als er een kleine verandering plaats vindt, omdat je het altijd al zo gedaan hebt.

P1050063Een voorbeeld.
Ik rij regelmatig met een collega mee en spreek dan af op de carpool plaats in Zeist. Er is dan ook een derde collega die dan meerijdt. We spreken dan altijd af om 8 uur. Inmiddels hebben we dit een aantal keer gedaan. Nu stuurt deze collega aan het einde van de week een mail met de vraag “De derde collega rijdt niet mee, zullen we maandag met elkaar meerijden en dan afspreken om 8:15 op de carpoolplaats Soesterberg”. Ik reageer positief. De maandag sta ik te wachten op de carpool plaats en gaat mij telefoon over. “Sta jij op de carpoolplaats?” “Ja, en jij?” “Ja, ik ook!”. Maar welke carpool plaats sta ik? Op die in Zeist, omdat ik daar in het verleden al een aantal keren heb afgesproken en vanuit een automatisme daar naar toe ben gereden. Dit gaat in veel gevallen onbewust.

Door mij meer bewust te worden kan ik mijzelf oefenen in “Iedere keer opnieuw beginnen”, oftewel met een beginnersgeest. Ik heb ervaren dat ik hierdoor opeens allemaal nieuwe dingen ben gaan zien zie die er eigenlijk altijd al waren, maar mij op dat moment niet meer opvielen. Bijvoorbeeld toen ik tijdens de rozijnproef, naast de zoetigheid, zachtheid, bruine glans enzovoort, er achter kwam dat de rozijn ook doorschijnend is als je hem tegen het licht houdt. En dat terwijl ik al wel meer dan tien keer deze oefening heb gedaan en mij dit niet was opgevallen.

Mindfulness gaat over je ervaring op dit moment.  En als je dat gewaar bent, dan kan je eindeloos opnieuw beginnen.

Door (zo nu en dan) met een beginnersgeest, oftewel met de openheid die je hebt als je iets voor het eerst beleeft, te kijken naar waar je mee bezig bent creëer je ruimte tussen de prikkel (datgene wat je aanzet om iets te doen) en de respons (de reactie op de prikkel). Er is een (keuze)moment om te bepalen wat je doet. En juist dit keuze moment, een bewust moment, zorgt ervoor dat je even kan reflecteren op wat jij belangrijk vindt, op welke verschillende manier je kan reageren.

Hoog sensitiviteit – van opgave naar gave

In 2008 volgde ik een training die ging over inspiratie en persoonlijk leiderschap. Tijdens de intake werd mij gevraagd of ik de afkorting HSP ken. Ik had nog nooit van deze afkorting gehoord, maar er was wel een nieuwsgierigheid. “Wat is HSP?”, vroeg ik hem. Hij vertelde mij dat het een afkorting is voor High Sensitive Person. Nadat hij een aantal voorbeelden gaf was er bij mij direct herkenning. Het voelde als puzzelstukjes die op zijn plaats vielen. Het enige probleem was dat ik nog niet wist hoe de puzzel er uit zou gaan zien. Vanuit mijn eigen beleving kan ik een aantal van deze puzzelstukjes laten zien.

ZonnebloemWat is nu eigenlijk hoog sensitiviteit? Maar nog interessanter is: wat kan je ermee?

Iedereen ervaart zijn omgeving op een andere manier. Bij HSP-ers komen de prikkels uit de omgeving extra hard binnen. Dit kan bijvoorbeeld geluid of licht zijn, maar ook sferen in ruimtes. Wat ik graag wil doen is een aantal van mijn ervaringen delen.  Op internet staan verschillende tests om te herkennen of jij ook hoog sensitief bent. Een interessant is http://hsperson.com/test/highly-sensitive-test/ van Elain Aron. Elain heeft zich verdiept in HSP en heeft ook een groot aantal boeken geschreven over dit onderwerp.

En als je dan weet dat jij kenmerken hebt van HSP, wat dan? Zelfs als je één van de kenmerken herkent zou je al kunnen zeggen dat er een sensitiviteit is. Maar het gaat er niet om of meer sensitief bent, het gaat er juist om dat je dit gaat herkennen en er vervolgens iets mee gaat doen. In de afgelopen jaren heb ik veel geleerd over hoe ik hiermee om kan gaan en hoe ik het kan gebruiken in mijn dagelijkse praktijk.

Geur

Ik merk dat ik soms extreem kan reageren op bepaalde geuren. Deze komen vaak zeer overheersend over. Zo was er op mijn werk iemand die een after shave op had waar ik buikpijn van kreeg. Dit was niet iemand die naast mij zat, maar ongeveer een meter of 10 van mij vandaan. In het begin voelde ik alleen de kramp in mij darmen, totdat ik er achter kwam dat het door deze geur kwam. Dit zelfde fenomeen heb ik als er mest op het land wordt gebracht, ik wordt dan heel misselijk. Ook als ik ’s avonds rustig op de bank zit vallen mij allemaal geuren in de ruimte op. Laatst liep ik een winkel binnen waar geurkaarsen en zeep verkocht werden. Ik kon niet meer ademen en moest de winkel verlaten.

Sfeer en emotie

P1040167Ik kan gevoelig zijn voor sferen en emoties van andere mensen, positief en negatief. Ook muziek kan mij heel diep raken, vooral als deze direct uit het hart wordt gezongen. Ik merk dan dat deze mijn innerlijke sfeer en emotie beïnvloed. Dat kan som wel eens lastig zijn, maar het voelt voor mij wel heel eigen. Ook als ik ruimtes binnen ga voel ik de sfeer, vooral in mijn buik en hoofd. Bij een negatieve sfeer verkrampt mijn buik of krijg ik opeens hoofdpijn.

Horen

Als ik naar een gelegenheid ga waar de muziek iets harder staat (bijvoorbeeld een concert) dan moet ik echt oordopjes in doen. Doe ik dat niet, dan gaan in eerste instantie mijn oren “schetteren” en daarna komt de pijn. Gelukkig weet ik dit nu en heb ik dopjes bij me als dit nodig is. Maar ook als ik even in stilte ben vallen mij heel veel geluiden op, deze leiden mij af van waar ik mee bezig ben. Wat mij dan helpt is door van al deze geluiden één geluid te maken, als ware het een concert is.

Wat kan je ermee?

Er zijn natuurlijk nog veel meer voorbeelden te noemen als het gaat om hoog sensitief zijn. Maar waar het uiteindelijk om gaat is hoe een ieder ermee omgaat en van deze “opgave” een “gave” maakt. Oftewel, hoe kan je ervoor zorgen dat de energie die het kost omgezet wordt naar energie die het jou oplevert? Ik heb tijdens mijn opleiding geleerd hoe ik mijn sensitiviteit bewust effectief kan inzetten. Maar dit ging pas toen ik weer contact ging maken met mijn lijf, mijn gevoel, met mijzelf als mens. Hierdoor ben ik  er vaker bewust van en kan ik, wanneer ik merk overprikkeld te raken, er makkelijker mee om gaan.

Heb jij ook het gevoel dat jij (hoog) sensitief bent en snel beïnvloed wordt door je omgeving? Kom dan gerust een keer langs om het er over te hebben. Misschien dat wij elkaar nog wat kunnen leren.

Fijn hoor, die overgang naar de zomertijd

KlokDeze nacht gaat de klok een uur vooruit! Bedankt!Ik begrijp heel goed waarom de klok een uur naar voren gaat en dat er zeventig landen zijn die dit ook doen. En als je dit leest zal je wel denken: en waarom dan zo’n reactie? Nou, dat zal ik uitleggen. Ik heb HSP. HSP is de afkorting voor “High Sensitive Person”. Met andere woorden, iemand die gevoelig (sensitive) is voor verschillende soorten prikkels van buitenaf. Soms kan dit heel nuttig zijn, het helpt mij soms, maar het kan ook wel eens lastig zijn en dan werkt het juist tegen mij. In kleine ruimtes met veel mensen zal je mij niet zo snel zien. Ook grote ruimtes met veel rumoer halen mij uit mijn concentratie. Hard geluid komt dubbel zo hard binnen. Muziek, poëzie, schilderkunst en schoonheid kunnen mij raken. Gelukkig weet ik dat ik deze gevoeligheid heb en vind steeds meer manieren om hier mee om te gaan. Lopen in de natuur vind ik bijvoorbeeld heerlijk, weg van de drukte en ruis. Urenlang genieten van niets. Dagelijks mindfulness beoefenen om de gedachten de ruimte te geven. Luisteren naar de signalen van mijn lichaam helpt ook heel goed. Het kan namelijk zomaar gebeuren  dat ik het ene moment mij helemaal energiek voel en op het andere moment de energie uit mij getrokken wordt. Nou, daarom vind ik de overgang naar de zomertijd niet fijn, het haalt mij uit mij gevoel voor tijd. Het veranderen van de tijd, ook al is het maar een uur, kost mij een week om op af te stemmen. Een soort HSP-jetlag. Loom, gapen, niet makkelijk in slaap vallen, ’s morgens met een duf hoofd de wekker uit drukken en de tijd steeds verkeerd inschatten. Ja, het klinkt misschien een beetje apart, maar dit is wel hoe ik het ervaar en volgens mij nog heel veel mensen om ons heen (en het misschien niet eens bewust in de gaten hebben dat dit er achter zou kunnen zitten). Nu ik dit schrijf is de zomertijd bijna begonnen. Mijn vrouw heeft de tijd van de (boeren) klok al een uur naar voren gezet. En als ik dan naar de klok kijk schrik ik iedere keer, want de tijd die op de klok staat komt niet overeen met het gevoel van de tijd die ik op dit moment heb. Ik ga zo maar naar bed, want ik begin mij al aardig moe te voelen! Morgen weer “fris” op, gelukkig is het zondag en kan ik er alvast aan wennen. Ik ga denk ik maar lekker even naar het bos, weg van de tijd, heerlijk ge-nieten.

Wakker worden

Als ik ’s morgens wakker wordt en mij nog versuft voel, was ik mijn lichaam met mijn handen, wrijf ik over mijn dijbenen, rek ik mij uit. Net zolang tot ik voel dat mijn lichaam ook wakker aan het worden is. Pas dan start mijn dag, met volledige aandacht voor De zon door de bladerenhet nu. Pas dan zet ik mijn eerste stap voor deze dag. Pas dan was ik mijn gezicht met water. Pas dan begint mijn dag. Pas dan ben ik wakker.

Doe dit eens met aandacht voor jezelf. Luisteren naar je lichaam, de subtiele signalen horen en oprechte aandacht besteden voor wat er nu is. Neem dit serieus. Heb je bijvoorbeeld last van je schouders of onderrug, vraag je dan af of je niet teveel op je schouders neemt. Als je dit doet zal je merken dat de kwaliteit van leven beter wordt en de aandacht voor jezelf en jouw omgeving anders wordt.

En als je dan eens een keer in het bos loopt, kijk dan eens om je heen. Sta een moment stil en zie wat je opvalt. Besteed een moment aan wat je ziet, ervaart en voelt. Gewaar van de kleine en eenvoudige dingen die jou normaal niet opvallen. De zon op je gezicht, de wind door je haar, de geluiden die je hoort, de geuren die je ruikt, kijk eens naar boven. Stap eens voor een moment uit de automatisch piloot en je zal merken dat je nog meer wakker wordt.

 

Heb jij dat nou ook? HSP?

HebJijDatNouOokHSPHet heeft een tijdje geduurd voordat ik te horen kreeg en begreep dat ik hoog sensitief ben, in de volksmond HSP (Hoog Sensitief Persoon). Wist ik veel wat dit was, ik had gewoon last van iets waarvan voor mij niet duidelijk was wat het nu eigenlijk was. Als ik een ruimte in liep wist ik gelijk wat de stemming was en die stemming nam ik over, harde muziek deed pijn aan mijn oren, als ik iemand aankeek die niet zo lekker in zijn vel zat gingen er bij mij allemaal alarmbellen rinkelen, de secondewijzer van de klok in de kamer hoorde ik tikken terwijl ik in mijn bed lag, als ik naast iemand ging zitten werd ik opeens heel moe of kreeg hoofdpijn, een geurtje (bijvoorbeeld after shave) die de hele dag in mijn neus bleef zitten of zelfs de smaak ervan in mijn mond bleef hangen, woorden door mijn hoofd die ik niet wilde uitspreken om de ander niet te kwetsen.

Heb jij dat nou ook?

En hoe is het nu met je? Iedere avond uitgeput naar bed? Heb jij al ontdekt hoe je hier verder mee gaat? Voor mij heeft het even geduurd voordat ik in de gaten had wat ik er mee kon. Dat dit niet een stoornis of een last is, iets om je de hele dag zorgen over te maken. Toen Klaas (mijn toenmalige trainer) mij vertelde  wat HSP was en dat ik dat had, heb ik de kans gekregen om dit te gaan onderzoeken, ermee te experimenteren, te gaan proberen, met alle positieve intentie, zo zuiver mogelijk. En ik merkte dat ik de mogelijkheid had om deze voelsprieten aan of uit te zetten. In het begin maar even, maar later werd het een automatisme. Ik heb ook manieren geleerd om meer of minder gevoeligheid toe te laten. Zal ik je er één vertellen die misschien voor jou ook kan helpen?

De raam-methode.

Je kan hierbij het beste even gaan zitten op een stoel met beide voeten op de grond. Laptop op je schoot of misschien op je mobiel. Lees deze tekst rustig door en neem na elke zin even een korte pauze, adem een keer (of drie) rustig in en uit via je neus, neem rustig de tijd.

“Stel je voor dat je in een groot wit landhuis bent. Je zit in het midden in een grote kamer. Het tocht heel erg hard in het huis, gordijnen wapperen, de wind draait om je hoofd, door je haar, het laat je rillen. Alle ramen staan tegenover elkaar open. Dit huis ben jij en de ramen zijn jouw openingen naar gevoeligheid. Begin je het al een beetje te voelen?
Stel je nu voor dat je alle ramen dicht doet, allemaal in één keer, heel rustig. En ervaar nu wat er met je gebeurd. Wat is nu het verschil met alle ramen open? Kan je dat opmerken?
Zet nu één raam open, het raam recht tegenover jezelf. Kijk eens door het raam en zie wat er daar buiten allemaal is. Misschien zie je een vergezicht van het gebied waar het landhuis in staat, voel de wind, ruik je de geur, hoor je geluiden. Wees je gewaar van wat er is. 
Zet nu eens een tweede raam open, bijvoorbeeld aan de linker of de rechter kant van de kamer. Een extra gevoelsraam. En ervaar nu wat er met je gebeurd. Wat is het verschil met één raam?  Wat is het verschil dat je nu ervaart? Is dit nog te doen?
Als het goed voelt, zet dan eens een derde raam open. En sta ook nu weer stil bij de ervaringen, wat dit derde raam bij jou doet. Heb je bij het tweede raam al voldoende, of misschien al bij het eerste, laat dat dan zo. Sluit eventueel het tweede raam of alle ramen als het teveel wordt.
Ga door met het openen (of sluiten) van de ramen tot je weet/voelt/ervaart dat het voldoende voor je is. Wil je stoppen met deze oefening, stel je dan voor dat je opstaat van de stoel en rustig het huis uitloopt. Je kan eventueel eerste de ramen allemaal dicht doen. Dit kan je natuurlijk ook nu doen terwijl je dit leest, maar doe dat dan wel heel bewust en rustig, gewaar van de ruimte waar je nu in aanwezig bent.”

Het is geen wedstrijd van meer of minder ramen. Het kan heel goed zijn dat als je deze oefening de volgende dag weer doet het aantal ramen minder of meer is. Doe deze oefening (of lees het door) voor een paar dagen op een vast moment van de dag, bijvoorbeeld aan het einde van een werkdag. Je zou eventueel bij kunnen houden in een boekje wat je ervaren hebt om zo later deze terug te lezen.

Als dit voor jou werkt, kijk dan eens of je dit ook in het dagelijks leven kan inzetten. Zeg dan in gedachten bijvoorbeeld “één” als je één raam open zet. Experimenteer!

Heb je deze oefening gedaan en wil je jouw ervaring met mij delen? Dan kan je onderstaand formulier invullen. Ik ben benieuwd.

Wil je meer weten of een keer langs komen, dan is dat ook goed.

Fout: Contact formulier niet gevonden.

 

%d bloggers liken dit: